Kontrowersyjna Agenda 2030 w Legnickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej

Agenda 2030 jest tematem bardzo kontrowersyjnym. Z jednej strony budzi nadzieje i napawa optymizmem. Z drugiej strony wywołuje obawy o przyszłość świata. Jej celem jest tzw. zrównoważony rozwój. Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna właśnie dołączyła do realizacji celów, które wyznacza Agenda 2030.

Co to jest Agenda 2030?

Pod tą tajemniczą nazwą kryje się rezolucja ONZ zatytułowana „Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”. Można powiedzieć, że jest to pewnego rodzaju globalny plan obejmujący okres od roku 2015 (kiedy to rezolucja została przyjęta) do roku 2030.

We wstępie do rezolucji czytamy: „Niniejsza Agenda jest planem działań na rzecz ludzi, naszej planety i dobrobytu. Celem agendy jest również wzmocnienie powszechnego pokoju w warunkach większej wolności. Zdajemy sobie sprawę, że eliminacja ubóstwa we wszystkich jego formach i wymiarach, w tym skrajnego ubóstwa, stanowi największe wyzwanie w skali światowej i jest niezbędnym warunkiem zrównoważonego rozwoju. Niniejsza Agenda będzie wdrażana przez wszystkie kraje i wszystkich interesariuszy poprzez działania w ramach współpracy partnerskiej. Jesteśmy zdeterminowani uwolnić ludzkość od plagi ubóstwa i chcemy uzdrowić oraz zabezpieczyć naszą planetę. Jesteśmy zdecydowani na podjęcie śmiałych kroków ukierunkowanych na zmiany, które są pilnie potrzebne, aby skierować świat na ścieżkę zrównoważonego i trwałego rozwoju. Wyruszając w tę zbiorową podróż zobowiązujemy się, że nikt nie zostanie w niej pominięty”.

LSSE dołącza do Agendy

Globalny plan ONZ posiada też wymiar lokalny. Oto bowiem w poniedziałek 5 maja do Agendy 2030 dołączyła Specjalna Legnicka Strefa Ekonomiczna. Tego dnia odbyła się konferencja dotycząca realizacji założeń Agendy. Hasło przewodnie spotkania brzmiało: “Agenda 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju – cele dla świata, wyzwanie dla kraju, odpowiedzialność dla wszystkich”.

W konferencji wzięli udział m.in.: delegaci z Ministerstwa Rozwoju oraz przedstawiciele świata biznesu. LSSE reprezentowali Prezes Witold Lech Idczak oraz Wiceprezes Krzysztof Sadowski.

Polska perspektywa działań została wyrażona w dokumencie „Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”. Wiodąca w niej jest zasada zrównoważonego rozwoju całego kraju w wymiarze gospodarczym, społecznym, środowiskowym i terytorialnym oraz założenie, że z efektów Strategii skorzystają wszyscy obywatele.

Plan dla świata

Agenda 2030 zakłada 17 podstawowych celów:

• Cel 1: Wyeliminować ubóstwo we wszelkich jego formach, na całym świecie;
• Cel 2: Wyeliminować głód, osiągnąć bezpieczeństwo żywnościowe, zapewnić lepsze odżywianie, promować zrównoważone rolnictwo;
• Cel 3: Zapewnić wszystkim ludziom, niezależnie od wieku, zdrowe życie i dążyć do zapewnienia dobrostanu;
• Cel 4. Zapewnić wszystkim edukację włączającą na wysokim poziomie i promować uczenie się przez całe życie;
• Cel 5. Osiągnąć równość płci i wzmocnić pozycję kobiet i dziewcząt;
• Cel 6. Zapewnić wszystkim ludziom dostęp do wody i odpowiednie warunki sanitarne poprzez zrównoważone gospodarowanie zasobami wody;
• Cel 7. Zapewnić wszystkim ludziom dostęp do stabilnych, zrównoważonych i nowoczesnych źródeł energii w przystępnej cenie;
• Cel 8. Promować inkluzywny, zrównoważony model wzrostu gospodarczego oraz pełne, efektywne zatrudnienie i godną pracę dla wszystkich;
• Cel 9. Budować trwałą infrastrukturę, odporną na skutki katastrof, promować zrównoważony, inkluzywny model rozwoju gospodarczego oraz wspierać innowacyjność;
• Cel 10. Zmniejszyć nierówności rozwojowe pomiędzy krajami i w obrębie poszczególnych krajów;
• Cel 11. Tworzyć bezpieczne, zrównoważone, odporne na skutki klęsk żywiołowych miasta i osiedla ludzkie;
• Cel 12. Wypracować zrównoważone modele konsumpcji i produkcji;
• Cel 13. Podjąć pilnie działania mające na celu zahamowanie zmian klimatycznych i przeciwdziałanie ich skutkom;
• Cel 14. Zapewnić ochronę oceanów i mórz oraz zrównoważone korzystanie z ich zasobów;
• Cel 15. Ochronić i odbudować lądowe ekosystemy oraz promować zrównoważone metody ich wykorzystywania i gospodarowania lasami, przeciwdziałać pustynnieniu, powstrzymać i odwrócić procesy degradacji gleby oraz powstrzymać straty różnorodności biologicznej;
• Cel 16. Promować pokojowe, inkluzywne, zrównoważone modele rozwoju społecznego, zapewnić wszystkim ludziom jednakowe szanse i sprawiedliwe traktowanie oraz dostęp do wymiaru sprawiedliwości; budować na wszystkich szczeblach efektywne, odpowiedzialne instytucje;
• Cel 17. Wzmocnić narzędzia wdrażania i odbudowywania globalnego partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju;

Utopia?

Podpisy pod rezolucją złożyły 193 kraje. W tym Polska. Poszczególne podmioty gospodarcze i ekonomiczne powoli dołączają do Agendy.

Jednak wielu ludzi widzi w tym nadchodzącą zgubę dla świata. Pojawiają się głosy, że pod szczytnymi hasłami i wzniosłymi celami wyznaczonymi przez Agendę 2030 kryją się złowieszcze zamiary względem całej ludzkości. Krytycy zauważają, że w pełnej wersji tekstu pt. „Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030” wielokrotnie pojawia się szereg kategorycznych sformułowań, wykluczających jakikolwiek sprzeciw, np.: „Niniejsza Agenda będzie wdrażana przez wszystkie kraje i wszystkich interesariuszy poprzez działania w ramach współpracy partnerskiej.”, czy też: „ Jesteśmy zdecydowani na podjęcie śmiałych kroków ukierunkowanych na zmiany. Wyruszając w tę zbiorową podróż zobowiązujemy się, że nikt nie zostanie w niej pominięty”.

Sceptycy widzą w tym zapowiedź twardych rządów, czy wręcz globalnego systemu nadzoru i kontroli w celu realizacji planów Agendy. Przykładowo, wiele kontrowersji budzi cel 6 dotyczący zrównoważonego gospodarowania wodą. Sceptycy pytają kto miałby sprawować nad nią kontrolę? I co to w ogóle znaczy „gospodarowanie wodą”? Czy biorąc pod uwagę kurczące się zasoby wody pitnej, za jakiś czas będzie ona porcjowana? Będą przydzielane limity na wodę? A może nastąpią przerwy w dostawie wody do domów? To samo dotyczy zarządzania energią.

Bardzo duże kontrowersje, zwłaszcza w ostatnich czasach, budzą zapisy dotyczące migracji. Twórcy Agendy 2030 w pkt. 29 we wstępie deklarują: „Uznajemy pozytywny wkład migrantów na rzecz wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i zrównoważonego rozwoju (…) Będziemy współpracować na arenie międzynarodowej na rzecz zapewnienia bezpiecznych, uporządkowanych i regularnych migracji, odbywających się z pełnym poszanowaniem praw człowieka i z zapewnieniem humanitarnego traktowania migrantów, niezależnie od ich statusu imigracyjnego, z uwzględnieniem uchodźców i osób wysiedlonych”.