Z najnowszego raportu Światowej Organizacji Zdrowia WHO wynika, że spośród 50 najbardziej zanieczyszczonych europejskich miast i miasteczek aż 33 to miejscowości położone w Polsce. Wpływ zanieczyszczonego powietrza na nasze zdrowie zależy od czasu ekspozycji, pogody, stanu zdrowia, wieku oraz składu zanieczyszczeń. Niestety Polska w dalszym ciągu pozostaje rekordzistą jeśli chodzi o zanieczyszczenia pyłami, a średnioroczne stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu przekraczają normy nawet o 500-600%. Głogów dołączył do grona miast, które monitorują jakość powietrza, a mieszkańcy mogą sprawdzać wyniki pomiarów online. Jaka jest prawda o głogowskim powietrzu i co dokładnie mierzy urządzenie zamontowane na budynku Starostwa w Głogowie?
Mamy prawo do życia w czystym środowisku
Jednym z najważniejszych praw człowieka jest prawo do życia w czystym środowisku. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych, które przez swoją politykę powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne. Dodatkowym wyzwaniem stało się członkostwo w Unii Europejskiej i związane z nim wymogi wdrażania przepisów w celu osiągnięcia standardów UE.
Powietrze nad Głogowem
Wyniki wieloletnich badań wskazują na zmniejszenie się w ostatnich latach zanieczyszczeń powietrza dwutlenkiem siarki, dwutlenkiem azotu i pyłu zawieszonego z sektora przemysłowego. Niepokojący jest jednak wysoki poziom emisji pochodzącej z sektora bytowo-komunalnego. Na terenie powiatu głogowskiego emitowana jest znaczna (w skali województwa) ilość pyłów zawieszonych. W 2016 roku znaleźliśmy się na 5 miejscu pod względem emisji zanieczyszczeń pyłowych i na 2 jeśli chodzi o zanieczyszczenia gazowe (GUS 2016). Teraz Głogowianie mogą na bieżąco monitorować stan jakości powietrza na stronie powiatu: www.powiat.glogow.pl. Dzięki laserowym pomiarom otrzymujemy stale, przez 24 godziny na dobę informacje o zanieczyszczeniu powietrza cząstkami różnej wielkości, wilgotności i temperaturze.
Jak odczytywać wykres, co oznaczają skróty PM 10, PM 2,5 oraz IJP?
PM10, PM2,5 oraz PM1 to inaczej aerozole atmosferyczne, pyły zawieszone które różnią się osiągniętymi rozmiarami i kształtami. Pył składa się z mieszaniny cząstek zawieszonych w powietrzu, będących mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych. Może zawierać substancje toksyczne (na przykład benzo(a)piren), metale ciężkie. Pył zawieszony jest zanieczyszczeniem powietrza, które przynosi największe szkody dla organizmu człowieka. Jest tak lekki, że może unosić się w powietrzu a jego niektóre cząstki są tak małe, że wnikają nie tylko do naszych puc, ale przedostają się również do krwiobiegu, podobnie jak tlen. Z badań przeprowadzonych przez Światową Organizacje Zdrowia wynika, że największe zagrożenie stanowi zanieczyszczenie pyłem drobnym PM2,5. Długotrwała ekspozycja na ten pył może wywołać między innymi miażdżycę oraz choroby układu oddechowego u dzieci. WHO wykazuje również możliwy negatywny związek z rozwojem układu nerwowego, funkcją poznawczą i cukrzycą. Wzmocniono także związek przyczynowo-skutkowy między PM2,5 a zgonami spowodowanymi chorobami układu krążenia i układu oddechowego.
Najważniejszy dla mieszkańców obserwujących wykres na stronie Starostwa jest Indeks Jakości Powietrza, czyli IJP. Określa on jakość powietrza w sześciostopniowej skali – od bardzo dobrej do bardzo złej. W przypadku wystąpienia bardzo wysokich stężeń zanieczyszczeń w powietrzu publikowane są komunikaty i ostrzeżenia. Jest to kolejne rozwiązanie w trosce o nasze zdrowie, mając dane o stopniu zanieczyszczeń możemy świadomie gospodarować czasem spędzanym na powietrzu.
